Αναπτυξιακά Ορόσημα του λόγου και της ομιλίας
Ηλικία 0-6 μηνών
- Τρομάζει με ήχους/αναγνωρίζει οικίες φωνές
- Εντοπίζει τον ήχο γυρνώντας το κεφάλι.
- Μιμείται ήχους.
- Χρησιμοποιεί ήχους ή χειρονομίες για να υποδείξει ανάγκες.
- Χρησιμοποιεί διαφορετικό κλάμα για να εκφράσει διαφορετικές ανάγκες.
- Χαμογελάει όταν του μιλάνε.
- Χρησιμοποιεί τα φωνήματα π, μπ και μ
- Ποικίλλει σε ύψος και ένταση η φωνή του.
Ηλικία 7-12 μηνών
- Καταλαβαίνει το ναι και το όχι.
- Καταλαβαίνει και αποκρίνεται στο όνομά του.
- Ακούει και μιμείται περισσότερους ήχους.
- Αναγνωρίζει λέξεις που σχετίζονται με συνηθισμένα αντικείμενα (π.χ. μπάλα, παπούτσι).
- Μιμείται μερικούς ήχους όπως φωνούλες ζώων
- Ακούει όταν του μιλάς.
- Αρχίζει να μετατρέπει το μουρμούρισμα σε ακατάληπτη γλώσσα.
- Παράγει μία ή περισσότερες λέξεις.
- Χρησιμοποιεί ουσιαστικά.(μαμά ,μπαμπά ,γάλα)
- Έχει εκφραστικό λεξιλόγιο 1-3 λέξεων.
- Κατανοεί απλές εντολές. (δώσε μου..)
Ηλικία 13-18 μηνών
- Χρησιμοποιεί μη καταληπτή ομιλία (νεολογισμοί).
- Παραλείπει μερικά αρχικά σύμφωνα και σχεδόν όλα τα τελικά σύμφωνα.
- Ακολουθεί απλές εντολές.
- Αναγνωρίζει 1 με 3 μέρη του σώματος.
- Έχει εκφραστικό λεξιλόγιο από 3 έως 20 ή περισσότερες λέξεις (κυρίως ουσιαστικά).
- Συνδυάζει χειρονομίες και λόγο.
- Ζητά επίμονα τα αντικείμενα που επιθυμεί.
Ηλικία 19-24 μηνών
- Χρησιμοποιεί λέξεις πιο συχνά από την μη καταληπτή ομιλία (νεολογισμούς).
- Κάνει ερωτήσεις μπάλα που ή που μπάλα)
- Αρχίζει να συνδυάζει ουσιαστικά και ρήματα. Κάνει απλές προτάσεις( μαμά γάλα, μπαμπά μπάλα)
- Χρησιμοποιεί κατάλληλο χρωματισμό στη φωνή για τις ερωτήσεις.
- Απαντά στην ερώτηση «τι είναι αυτό;». Ονομάζει αντικείμενα
- Διασκεδάζει ακούγοντας ιστορίες τραγουδάκια και αρχίζει να συγκεντρώνεται στις εικόνες ενός βιβλίου
- Έχει εκφραστικό λεξιλόγιο περίπου πενήντα λέξεων
- Έχει αντιληπτικό λεξιλόγιο περισσότερων λέξεων απ’ ότι το εκφραστικό
Ηλικία 2-3 ετών
- Η ομιλία του γίνεται περισσότερο κατανοητή σε ένα ποσοστό 50%.
- Εκφράζει την ανάγκη για τουαλέτα (πριν, κατά τη διάρκεια ή μετά).
- Ζητάει αντικείμενα με τ’ όνομά τους.
- Δείχνει τις εικόνες σε βιβλίο ονομάζοντάς τις.
- Αναγνωρίζει διάφορα μέρη του σώματος.
- Ακολουθεί απλές εντολές και απαντά στις απλές ερωτήσεις.
- Απολαμβάνει να ακούει μικρές ιστορίες και τραγούδια
- Κάνει ερωτήσεις με 1 ή 2 λέξεις.
- Χρησιμοποιεί φράσεις 3-4 λέξεων με Υποκείμενο – Ρήμα – Αντικείμενο.
- Έχει εκφραστικό λεξιλόγιο 50 ως 250 ή περισσότερων λέξεων (ραγδαία ανάπτυξη κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου).
- Αρχίζει να χρησιμοποιεί γραμματικούς κανόνες όπως χρόνους άρθρα
- κάνει ακόμη αρκετά γραμματικά και συντακτικά λάθη.
- Καταλαβαίνει το «ένα» και τα «πολλά».
- Εκτελεί σύνθετες εντολές
Ηλικία 3-4 ετών
- Ακολουθεί εντολές που αποτελούνται από 2 και 3 μέρη.
- Ρωτάει και απαντάει σε απλές ρωτήσεις (ποιος, τι, πού, γιατί).
- Χρησιμοποιεί την ομιλία για να εκφράσει συναισθήματα.
- Χρησιμοποιεί 4 με 5 λέξεις στις προτάσεις.
- Αναγνωρίζει αντικείμενα με το όνομά τους.
- Έχει αίσθηση του παρελθόντος και του μέλλοντος.
- Ο λόγος είναι 80% καταληπτός.
- Η γραμματική βελτιώνεται αν και κάποια λάθη επιμένουν.
- Βάζει 2 γεγονότα σε χρονολογική σειρά.
- Συμμετέχει σε συζητήσεις.
- Μπορεί να διηγηθεί μια μικρή ιστορία
- Χρησιμοποιεί πληθυντικό, αντωνυμίες και ρήματα αορίστου.
Ηλικία 4-5 ετών
- Μετράει ως το 10 μηχανικά.
- Χρησιμοποιεί γραμματικά σωστές προτάσεις.
- Χρησιμοποιεί προτάσεις 4 ως 8 λέξεων.
- Απαντά σε σύνθετες ερωτήσεις που αποτελούνται από 2 μέρη.
- Ρωτά για ορισμούς λέξεων
- Μειώνεται ο συνολικός αριθμός των επαναλήψεων
- Μειώνεται σημαντικά ο αριθμός των συνεχών ηχητικών παραλείψεων και των υποκατάστατων
- Ο λόγος του είναι συνήθως καταληπτός από τους ξένους.
- Μιλά σχετικά με εμπειρίες στο σχολείο, σε σπίτια φίλων, κλπ.
- Αναμεταδίδει με ακρίβεια μια μεγάλη ιστορία.
- Δίνει προσοχή σε μια ιστορία και απαντά σε απλές ερωτήσεις σχετικά με αυτή.
Ηλικία 5-6 ετών
- Αρθρώνει σωστά τα περισσότερα φωνήματα
- Ονομάζει 6 βασικά χρώματα και 3 βασικά σχήματα.
- Ακολουθεί εντολές που αποτελούνται από 3 μέρη.
- Έχει πλούσιο αντιληπτικό λεξιλόγιο
- Ονομάζει τα αντίθετα.
- Ονομάζει διαδοχικά ημέρες της εβδομάδας.
- Ανταλλάσσει πληροφορίες και κάνει ερωτήσεις.
- Χρησιμοποιεί προτάσεις με λεπτομέρειες.
- .Μπορεί να αφηγηθεί μια ιστορία με λεπτομέρειες
- Τραγουδά ολόκληρα τραγούδια και απαγγέλλει παιδικά ποιηματάκια.
- Επικοινωνεί εύκολα με ενήλικες και άλλα παιδιά ηλικίας 6-7 ετών.
- Τοποθετεί κατά σειρά αριθμούς.
- Κατανοεί το «αριστερά» και το «δεξιά».
- Χρησιμοποιεί αυξανόμενα πιο σύνθετες περιγραφές.
- Απασχολείται με συζητήσεις.
- Κατανοεί τις περισσότερες έννοιες του χρόνου.
- Χρησιμοποιεί παρελθόντα και μέλλοντα χρόνο κατάλληλα.
- Χρησιμοποιεί συνδέσμους.
- Συμμετέχει σε ομαδικές δραστηριότητες